ZIANGRUANGAH PATHIAN DAITEN A UM?

ZIANGRUANGAH PATHIAN DAITEN A UM?

(Why is God Silent?) 

Matt 15:21-28; John 11:4

Kum 1980 lai a liam cia mi kum ah mitampi ih thinlung rak nehzet tu tlangval hmeltha le rinum-felzet pakhat a rak um. Nikhat cu a Pa in hnatuan afial mi tuan ding in an khua cu suahsan in a feh. A fehnak lam tluan le a hnatuannak hmun cu mizarawi rak um nak hmun pawl an rak si: In ei ding ti cawk lo nei an rak um vek in zinglam rawl voikhat te ei ding hman nei lo mitampi an rak um ve, cun Laitlun nomnak ah mitampi nuamzet in an rak hman lai ah nom duh ve zet ko na in rak nuam aw thei lo mi, natnak phunkim tuar mi mitampi an rak um ve. Cumi ram ih a rak um ve mi nunau pakhat cu zianghman ruahsanding nei nawn lo, beidong vansang in cui tlangval hmeltha, rinum-felzet pa ih ke hram ah cun bok ta hrat in a tap ciam co
. Mitampi in cuti ih a um cu an hmuh tik ah, tlangvalpa in zingtin a ti pei ti rak zo in dai thepthep in an rak um. Cumilai ah nunau nu cun “Maw David Fapa, i zangfah hram aw ka fanu khawsia in a polh ih vansanglam in a um  ati” (Mtt 15: 22). Jesuh in cuvek thinlung baidong, vansang, le tappah cing ih bomdil tu nunau nu cu zianghman sawn lo le let lo in daiten a um san men (Mtt 15: 24). Himi nu hin Jesuh in mi zaangfahnak thinlung, thilti theinak, damter theinak le ziangkim tithei tu a si ti fiangzet in a theih hnu ah, bom dil ding in a ra a si nan, Jesuh in a dilnak cu zianghman let lo in daiten a um san men.

Tuini ah nang le kai khal in, ruahsannak le rinsannak tumpi thawn Pathian hnen ih bom kan dil rero lai ah, Pathian in zianghman let lo in daiten a um can khal tampi kan tong ve ding. Cutivek in Mithianghlim pawl khal in an rak tong ve asi. Jeremiah khal in hi tin a sim ve “ Pathian hnen bomnak dilin ka au. Asinan ka aunak a ngai duh lo.”  (Lam 3: 8)a ti. Cun Martin Luther khal in Pathian in a dilnak pawl let lo in a um tik ah, Pathian a thi (God is Dead) a si tin a rak ti. Cutikah a nu pi cu innsung ah lut ta hrat in mithi ngai  tik ih an hruk theu mi hnipuan cu a hruk ih a tapciamco. Cutikah Martin Luther cu amang abang tuk ih “Kety” ziangruang ah na tap ciamco zo si  thi (who died?) tin a sut. A nu pi Kety cun Pathian athi na ti si tin a rak let. A nupi in a pasal ih lungfimlonak cu a thangharter sal a si cu.

Unau nangteh zianghman ruahsaan ding nei nawn lo in pathian hnen ah bomnak dil ih na um tik ah Pathian in zianghman let lo in a um can na tong dah ve maw? Kan fanu le fapa piangthar ding in kumtampi thla kan camrero nan tuini tiang pathian zumtu an si thei hrih lo. Cun kan innsang, kan hna tuannak , kan mah pulpak thlun cio ah maw a phunphun in harsatnak kan ton tik ah Pathian hnen ah thinlungkekkuai in zaangfah dil in kan tahhnoh theu nan Pathian ih cangvaihnak (Answers) zianghman kan hmu lo theu. Cu lawng si lo tuisun ni khal ah Africa ram ah in ei ding nei lo ruang ah ni tin te nikhat ah mi 4000 leng lo an thi ringring asi. Ziang sipei Pathian ih harsatnak!

Asile kan biak kan Pathian cu duhdawt tu, zaangfah tu le ziangkim ti thei tu Pathian asi kan ti si. Ziangruang ah hi ti vek in a mi pawl ih tap rero cing ih dil nak hi daiten a um san men?  Himi thulehnak hi a harzet. Asinan Lazarus  thihnak in a thawhsalnak thuthawn (John 11), thu pahnih (2) hmang in ziangruangah Pathian (Jesuh) bom dil in kan au rero tik ah daiten in um san men ti kan von zoh pei.

1. A hmin sunlawinak ding hrang ah:

Jesuh in a duhdawtzet mi Lazarus cu a thizik te ti thu Lazarus ih naunu le pawl hnen ih sin an bomdil nak cu a thei ko na in, hmakaht te ah va dam terding in a feh lo. Cui hmun ah cun ni hnih a cam bet lai hrih a si. Bathany athlen tik ah cun Lazarus a rak thi zo ih, an phumnak Nili a rak reizo. Cutik ah Lazarus ih farnu Martha le Mari cun “ Bawipa, hinah rak um ta cila kan tapa cu a thi lo ding nain” (John 11: 21) an ti. Kan nih khal in harsatnak kan ton tik ih Pathian daiten a um tik ah, Martha le Mari ih sim ve in kan sim ve ding hi zum a um. Pahtian hi kan harsatnak hmuah in, luat ding in bomding in kan fial ve men thei. Asinan Jesush in “ Hi natnak cu Lazarus ih thihnak ding natnak a si lo,  Pathian sunlawinak  ding hrang ah a si sawn”  (John 11: 4) a ti. Ziangtin so a si? Kan mah le mah sut aw sal uh si. Ziangtin na ruat Lazarus damter nak in maw a thihnak in thawhtersal a sinak in so, a tumsawnmi sunlawinak a co ding? khuimi sawn ti a fiang na sa.

Ziangtin si Pathian in na nunnak ih sin sunlawihnak a co ve ding? Bomnak dil in thla na cam tin te Pathian in a lo let ringringnak in a si pei maw? Hnabeidong in na dilnak a phi na ngah dah lo, na cawl tum, na peih nawn lo can, na thinglung zaten amah hnen ah tum aw in a duhdan vek in si ko seh tin zianghman ruahsanding um nawn lo, kan thinlung ih duhnak hmuahhmuah pawl khal cu cem thluh in kan ruahsannak a thi depdep hnu ah le zianghman a cang thei lo ding ti ih kan ruah can ah Pathian in a hmin sunlawinak ding hrang ah kan dil mi hmuah hmuah cu a cang ter sal thei thluh a si. Cunti vek cun Patian in hna a tuan ringring a si ti kan Bible in fiangten in sim. Daiten a umnak san cu a hmin sun lawinak ding hrang ah a si sawn.

2. Zumnak hngetkho kan neih theinak hrang ah:

Minung pawl ih kan zumnak cu Pathian hnen ih bomdil in caan reipi kan hngak rero nak in ziangvek zumnak a si ti tah le thianhlim ter a si theu. Cuntin kan harsat tuar nak le cu mi khawthim sung ih sin, kan zumnak cu a fek sin sin in a thianghlim ter sal theu sawn asi.Martha le Mari ih zumnak khal cu an upa Lazarus thihnak in a thosal hnu ah an zumnak cu zumnak pitling le hngetkho zet zumnak ah acing a si. Abrahm khal cu afapa neisun thahding a si ih, a nam zuk in a sun tum tiang ah Pathian zinghman cang lo in daiten a rak um men, asinan aruahnak le a zumnak hmuah hmuah cu a fapa ah um nawn lo in Pathian hnen ah a thum awk thluh tik ah Pathian cu a fapa sun that ding khel in a rung cangvai a si (Gen 22: 12). Cumi hnu lawng ah Pathian in a zumnak cu a thianghlim mi le zumnak pitling ah a pomsak a si. Tuini ah kan thinlung zaten thawn Pathian hnen ah kumtampi, kan harsatnak in luatding in kan dil rero nan Pathian hnen in zinghman thulehnak (answers) a um lo tik ah, Pathian hi a um lo si pei maw tin kan ruah can tla a um men thei, asinan ziangah Pathian daiten a um men tap rero cing in kan dil tik ah  let lo le sang lo in a um nak cu kan zumnak hngetkho ter sin in duh sawn ruang ah a si.

Tuini ah Mitapi in kan harsatnak hmuahhmuah ih sin runsuak ding in Pathian hnen ah thinlung kekkuai in le tap pahcing in bom kan dil theu. Asinan Pathian hnen in zinghman thulehnak le kan dil mi vek in a cang lo tik ah, Pathian kan mawh thluh theu, cun Pathian hman a um lo  a si pei maw ti  tiang in kan tong theu. Asinan Pathian in tappahcing in le thinglung kekkuai zet in kan dilnak hi thei lo bang in hnaset in tun me le in hnon sak men si lo in ahmin sunlainak ding hrang ah le kan zumnak cu zumnak pithling le hngetkho zet si ding in duh sak sawn ruangah asi. Kan biak mi kan pathian cu na dilnak hmuahhmuah cu lo bom ding in a ralring cia tu le a tik cu khel in hnatuan tu a si. Zianghman acang thei nawn lo ti ih ruahsanding kan nei lo lai can ah le kan nunnak ih a cang dah kel lo mi le a cang thei nawn lo ding na ti lai caan ah Pathian cun ahmin sunlawinak ah le kan zumnak, zumnak pitling le hngetkho a si thei nak ding hrang ah daiten um thei nawn lo in a cang vai sal theu a si.

Anthony B. LianThang